Ditëve të gjysmës së dytë të muajit maj (2006),rrugët e Ulqinit ishin mbushur përplot me bashkëqytetarë tanë të cilët jetojnë e punojnë nëpër vendet e ndryshme të botës, e të cilët kishin ardhur nga mbarë bota për të votuar në referendumin për pavarësinë e Malit të Zi. Prezenca e tyre dallohej madje edhe nëpër xhamia, që është indikator për mundësinë e të jetuarit si besimtar musliman madje edhe në “perëndim”.Ne shfrytëzuam këtë rast për të bërë një bisedë me disa nga ato. Biseduam me vëllezërit Enver Peku (57) i cili jeton dhe punon në Gjenevë (Zvicër) si drejtor komercial i firmës Hugo Boss, Vardon Peku (21) po ashtu në Gjenev (Zvicër) student i ekonomisë, Nihad Malokraja (36) jeton dhe punon në Duseldorf (Gjermani) si taksist dhe Nexhat Dermaja (33) si shofer kamionësh në Brescia (Itali). Këtyre i bëmë disa pyetje në të cilat ata me gjithë dëshirë iu përgjigjën.
Si e keni shikuar fenë Islame para se keni shkuar në kurbet dhe cili ka qenë shkaku i udhëzimit tuaj?
Enveri: Rrjedh nga një familje me traditë fetare dhe jam edukuar qysh i vogël në besimin Islam. Kam vijuar edhe mësimet në mekteb. Gjyshi im ka qenë imam i xhamisë së Bregut. Kur kam shkuar në kurbet kam pasur 20 vjeç dhe destinacioni im i parë ishte Zyrihu, ku posa shkova kisha kërkuar për xhaminë. Pra,kam filluar këtu dhe kam vazhduar edhe atje.
Vardoni: Unë jam djali i Enverit dhe kam lindur në Zvicër, që do të thotë se edhe unë familjarisht u edukova në fenë Islame.
Nihati: Edhe pse rrjedh nga familja fetare, si i vogël kam vijuar mektebin, por rinia ime ka qenë në një kohë kur tek ne ende ka qenë sistemi komunist dhe kështu që një kohë të gjatë kam jetuar pa praktikimin e fesë. Megjithatë ka dashtë Allahu xh.sh. që unë, pikërisht të udhëzohem si duhet në rrugën e drejtë duke qenë në Gjermani, me rastin e ngjarjeve të 11 shtatorit 2001 në Nju Jork. Prej atëherë, elhamdulil-lah, e deri më sot e kam kuptuar se vetëm të jetuarit sipas modelit Islam më garanton sukses në këtë dhe në botën tjetër.
Nexhati: Unë e kam praktikuar Islamin edhe para se kam shkuar në Itali dhe kam vazhduar edhe atje, pa pasur asnjëfarë pengese, bile edhe më lehtë.Si ju shikon familja dhe të tjerët këtu kur e ka kuptuar se ju keni vendosur edhe atje të jetoni duke e praktikuar fenë?
Enveri: Shumica më shikojnë pozitivisht, edhe pse ka edhe tjerë. Familja duhet të gjejë kohë për edukimin e fëmijëve të tyre si muslimanë, dhe kur kjo filloj prej prindit kështu atëherë çdo gjë tjetër më vonë është më e lehtë. Unë si prind jam munduar ta kryejë detyrën time dhe ja ku e kam djalin, i cili e njeh edhe fenë Islame edhe e din mirë gjuhën shqipe. Kështu është me shumicën në shtetet evropiane, ndërsa në USA dhe Australi është diçka tjetër sepse atje flitet vetëm një gjuhë, e në Evropë ka shumë, prandaj edhe shqiptarët e kanë ruajtur gjuhën shqipe më shumë.
Vardoni: Njerëzit janë të influencuar nga dynjaja, i shohin sendet vetëm nëpër televizor dhe mendojnë se feja është vetëm për pleq. Ka shumë njerëz që preken kur e kuptojnë se edhe atje arrihet me jetuar si besimtarë, dhe shtrojnë pyetje, p.sh. për mua, se si mundet që ky të ketë lindur atje e të mos ketë devijuar nga rruga e drejtë!?A keni kohë t’i kryeni të gjitha obligimet fetare dhe familjare?

Enveri: Në Gjenevë janë 6 xhamia, 4 nga të cilat hapen pesë vakt. Zoti ma ka mundësuar së paku një herë në ditë të shkoj në xhami, e ditën e xhuma nuk punoj fare.
Vardoni: Unë falem në fakultet, në një klasë të cilën vetë fakulteti e ka caktuar si vend faljeje për muslimanë.Aty madje e falim edhe xhumanë.Dua të tregoj për një rast që ka ndodhur në qytetin Lausane.Një djalosh nuk kishte ku të falet dhe falej në oborrin e shkollës. Profesorët duke e parë se ku falet, e caktuan një hapësirë të posaçme për namaz.Xhemati erdh duke u rritur kështu që sot aty falet edhe xhumaja. Unë në ndërkohë punoj edhe në aeroportin e Gjenevës, në të cilin ekziston faltorja.Çfarëdo pune që të punojë njeriu, ka mundësi të gjej kohë për namaz. Një besimtarë musliman nga Avganistani kur ka dashur të punësohet në firmën Rolex i ka thënë punëdhënësit se ky nuk pinë kafe e cigare, dhe kohën e paraparë për këtë dëshiron ta kalojë në namaz. Vetë shefi ishte kënaqur me të dhe ia kishte caktuar vendin për faljen e namazit.
Nihati: Në vitet e para kur kam shkuar në kurbet, kam punuar si kamerier. Por kur e kam kuptuar të vërtetën, e kam lënë atë për shkak të kontaktit direkt me haram. Unë, edhe pse për vete nuk kam vend të caktuar pune, kam informata për disa vëllezër tjerë se punëdhënësit nuk i blejnë kurrfarë problemit për t’u falur, madje as për ta lëshuar mjekrën apo për të veshur diçka të veçantë. Mund të shihni njerëz që falen edhe në kopshte zoologjike, edhe nëpër parqe kur dalin në piknik, e në vende të ngjashme, dhe askush nuk ia merr për të madhe. Atje çdokush shikon punën e vet!
Nexhati: Puna nuk më pengon fare që t’i kryej të gjitha obligimet ndaj Allahut dhe ndaj familjes.Si janë të organizuar muslimanët në vendin (xhematin) ku jetoni?

Enveri: Xhaminë e madhe në Gjenevë e ka ndërtuar mbreti Fejsal në vitin 1978. Kjo xhami pranon 6.000 xhematli,ka sallën për konferenca, bibliotekën,
sallën për martesa, për bërje synet, kuzhinën, mejt’hanen.Organizohen shkolla për mësimbesim dhe gjuhë arabe.Në fillim ka pasur 30 nxënës,ndërsa tani ka rreth 1.000 nxënës. Tri herë në javë kanë mësim gjatë gjithë ditës. Ka edhe një parcelë të veçantë për varrosjen e muslimanëve të vdekur, megjithëse shumica i transportojnë për në vendlindjet e tyre.
Vardoni: Kur është Ramazan organizohet dhënia e iftareve falas, mbahen ligjërata nga shejha të ndryshëm nga Egjipti,Arabia Saudite, etj. Xhamia e madhe ka dy imamë, njërin nga Libia e tjetrin nga Maroku,ndërsa drejtori gjeneral është me prejardhje shqiptare.Mbahen edhe ligjërata të veçanta për gra të konvertuara, ekziston klubi i djemve, klubi sportiv. Çdo sabah ka nga 15 minuta ders pas faljes, si edhe të shtunën e të dielën mes akshamit e jacisë. Organizohen edhe gara të nxënësve. Çdo aktivitet i xhamisë ka një qëllim:Lidhjen e zemrave të muslimanëve.
Nihati: Në Duseladorf janë 56 xhamia. Shqiptarët e kanë një xhami. Në kuadrin e saj funksionon biblioteka, klubi me TV dhe DVD, gazeta, lokale që shfrytëzohen për aktivitete të lira, etj. Çdo të diele ka ders. Funksionon edhe mektebi, ku mësohet mësimbesimi dhe leximi i Kur’anit. Rinia është mirë e organizuar. Është duke hapur edhe një web-site, merret me da’vet, shpërndanë libra, CD-ja, etj. Shpesh na vijnë edhe hoxhallarë të ndryshëm, vijnë edhe nga xhemati teblig.Ata dinë të shkojnë nëpër spitale t’i vizitojnë të sëmurit (edhe pse s’i njohin), shkojnë nëpër internet kafe e klube të ngjashme për ta nxjerrë rininë nga aty e për ta pru në xhami.Organizohen edhe konkurse për Natën e Kadrit. Organizohen edhe seminare për gjermanë (të krishterë) për t’i njoftuar me Islamin, vijnë nxënësit e shkollave, personel të policisë kriminele, etj. Çdo vit me 3 tetor organizohet aksioni i quajtur “Tag der öffene türe” –
Dita e dyerve të hapura. A ka probleme me të cilat ballafaqoheni?
Enveri: Probleme nuk ka shumë, sepse ne kemi kontakte të rregullta me qeverinë.
Nihati: Problemet janë zakonisht të natyrës financiare si edhe nga pak në udhëheqësi.Çfarë dallimesh shihni në jetën e besimtarëve atje dhe këtu?
Enveri: Shoh se në Ulqin turizmi ka ndikuar shumë në rënien e moralit. I bëj apel Bashkësisë Islame në Ulqin që gjatë derseve të vejnë theksin në këtë problem. Në Gjenevë shef vajza të reja të veshura siç duhet të vishet myslimania çdo kund, madje edhe nëpër shkolla.
Vardoni: Këtu duhet shumë të punohet. Islami në shtetet perëndimore është integruar në nivelin shtetëror më shumë se sa këtu, ku ka ekzistuar tash 500 vjet. Muslimanët duhen ta shpjegojnë Islamin me sjellje të bukura. Duhet të shpeshtohen aktivitetet sepse me rritjen e tyre rritet edhe numri i xhematit. Le ta dinë të gjithë një gjë: Muzika këtu teprohet gjatë verës! Në shtetet perëndimore mbas orës 10, nëse bën zhurmë e ke dënimin 300 euro. Në Francë p.sh.
nëse nuk e ke këmishën e veshur nuk të lejojnë të hysh nëpër dyqane, siç ndodhë këtu.
Nihati: Në Gjermani s’guxohet të dilet prej rrethit të plazhit ashtu siç rrihet në plazh.Këtë çka shohim këtu nuk është demokraci. Kjo është keqkuptim i demokracisë!!! Ku ju duket më lehtë jeta si musliman, këtu apo atje?
Nihati: Në Gjermani është më lehtë, më pastër, nuk kemi probleme me çështjet e fikhut,me vendin e faljes, etj. Unë ju njoftoj se atje vajzat janë të liruara
prej orës së edukatës fizike (gjimnastikës), prej notimit, e të ngjashme. Plus, nëpër shkolla mësohet mësim-besimi. Edhe diçka, në Duseldorf në dy xhamia ezani thirret në minare.
Nexhati: Mendoj se është këtu më lehtë, sepse je afër xhamisë, mund t’i falësh të gjitha kohët me xhemat, je afër familjes, etj.Për çfarë ju merr malli më
tepër nga Ulqini?
Enveri: Më merr malli për vendlindjen time, puna e besimit sa vjen duke u përmirësuar, rinia është gjithnjë e më shumë prezent në xhami, ndërsa prindërit e shumicës së tyre, fatkeqësisht, s’e praktikojnë fenë, nuk falen, nuk vishen sipas normave të fesë, etj.
Nexhati: Për prindër dhe vëllezër.
S. Ukoshata

Ka nisur grumbullimi i mjeteve financiare për ndërtimin e xhamisë në Fushë të Ulqinit.

Xhamia do të jetë shumë funksionale: 1 mijë vende për falje, vend për mirëmbajtjen dhe pregaditjen e xhenazes (gasulhanja), mejtep, bibliotekë,sallë, kafiteri, vende për parkim etj.
Deri më tash është blerë trolli i xhamisë dhe është punuar projekti ideor.Lusim Allahun Fuqiplotë që çdo ndihmë tuajën ta radhisë në vepra të mira.

BASHKËSIJA ISLAME E ULQINIT

Xhirollogaria:510-12295-15

Informatat në tel/fax:
Tel/fax:+382 30 413-257
Mobil :+382 69 037-681
Mobil :+382 69 473-400