Ulcinjani su ovog ljeta posijali mnogo više nego što su požnjeli. Pitanje je da li će se isti scenario ponoviti i na ponovljenim lokalnim izborima, koji će se održati sredinom oktobra.

AUTOPUT: Ovogodišnju turističku sezonu u Ulcinju spasio je – autoput. I to onaj u Albaniji, koji povezuje luku Drač s Kosovom. Iako je bilo logično očekivanje da će tom izuzetno modernom cestom Kosovari ići više u Albaniju, oni su u mnogo većem broju nego ranijih godina došli na ljetovanje u Ulcinj, koji im, osim prekrasnih plaža, dobre hrane i jeftinog smještaja, ništa drugo nije pružao. Čistoća, mir, kvalitetni hoteli i infrastruktura, zabava, izleti, sve ono što bi, uz odmor i kupanje, želio savremeni turista, u Ulcinju se ovog ljeta teško moglo pronaći.

Zato su i ukupni rezultati sezone za najveći broj Ulcinjana, u finansijskom smislu, tek za preživljavanje. Jer, godine će proći dok se ne izmire obaveze prema bankama i ostala dugovanja.

Ali, najvažnije je saznanje da više nikada grad neće strepiti da li će sezona trajati barem 45 dana. „Nenadano je otvorena velika šansa i ona se nipošto ne smije propustiti. Grad je mora prepoznati i zgrabiti. Mora se hitno napraviti prava strategija kako bi se sezona produžila. Da se izgradnjom novih smještajnih kapaciteta rastereti špic sezone, zaposle nezapošljeni ne samo u turizmu već i u poljoprivredi, trgovini, zanatstvu i u ostalim uslužnim djelatnostima, kako bi svi osjetili blagodeti od privrednog preporoda”, kaže dugogodišnji turistički radnik Džo Abazović.

REGION: Ulcinjska turistička ponuda orijentisana je na regionalna tržišta s kratkom sezonom, s niskom platežnom moći i na tržišta na kojima se ne može graditi moderna turistička industrija.

Prema anketi koju je sprovela Asocijacija za demokratski prosperitet ZID iz Podgorice, gotovo 90 odsto gostiju na ulcinjskoj rivijeri su iz zemalja regiona. Svi oni doživljavaju Ulcinj kao jeftinu destinaciju. To je istina, jer ugodan smještaj lako se može naći za pet eura. Uz ostale troškove (prehrana, plažni mobilijar, parking…), prosječni turist u Ulcinju dnevno potroši oko 20 eura.

Brojem gostiju iz zapadne Evrope, koji su u tom gradu uvijek predstavljali sinonim za turiste, Ulcinjani ne mogu biti zadovoljni. Turističke radnike treba da zabrine činjenica da je mnogo njih bilo nezadovoljno ljetovanjem u Ulcinju. Problemi buke, saobraćajnih gužvi i posebno nečistoće, za njih su teško razumljivi. „A bez tih gostiju nema produženja sezone niti prave zarade. Jer, samo su oni spremni da dođu u naš grad u maju, junu, septembru ili u oktobru. Gostima iz regiona možete ponuditi besplatan boravak u tim mjesecima, i oni sigurno neće doći”, ističe Abazović.

VIKENDAŠI: Dolaziće ranije tek vlasnici vikendica, kuća za odmor i stanova, kojih u ovom gradu ima oko sedam hiljada. Ako se računa da u tim objektima ima u prosjeku deset kreveta, onda se može lako zaključiti da je od 10. jula do 15. avgusta u njima boravilo svakodnevno oko 60 hiljada gostiju.

Od njih se rijetko ko prijavljivao, odnosno plaćao boravišnu taksu. Samo po toj osnovi gradska kasa je dnevno gubila oko 30 hiljada eura, ili za čitavu sezonu oko milion eura. Za bijedan opštinski budžet i njegovo tragično stanje to je izuzetno velika cifra.

Naime, za prvih šest mjeseci budžet Ulcinja ostvaren je sa svega 2,1 milion eura ili 16,3 odsto plana, dok dugovi nezvanično prelaze cifru od deset miliona eura! Stoga se zapošljenima u organima lokalne uprave i svim preduzećima čiji je osnivač Skupština opštine duguje nekoliko plata. Opštinske institucije postale su jedan od osnovnih generatora problema likvidnosti u Ulcinju.

IZBORI: Ulcinjani neće imati vremena ni priliku da na miru naprave analizu ovogodišnje turističke sezone. Već je počela žestoka kampanja za oktobarske lokalne izbore, koji su raspisani pošto ni tri mjeseca nakon izbora u maju nije konstituisan opštinski parlament.

„Koalicija za evropski Ulcinj”, koju su činile Demokratska unija Albanaca i Demokratska partija socijalista, uz svog vjernog partnera Partiju demokratskog prosperiteta, nije uspjela da privoli nijednu stranku ni građansku listu da joj čini većinu u Skupštini opštine. To nije željela ni Socijaldemokratska partija, koja je u prethodnom mandatu bila dio vladajuće koalicije, a koja je nakon majskih izbora neočekivano postala „tas na vagi”.

Socijaldemokrati su istovremeno odbili da čine većinu i drugoj strani, koju je predvodila Nova demokratska snaga – FORCA, zato što se u tom bloku nalazila i Koalicija „Bolji Ulcinj – Bolja Crna Gora”.

Svi učesnici pregovora očekivali su reakciju Podgorice, odnosno da će centrale partija prinuditi svoje filijale da postignu neki dogovor. Ali, to se nije desilo, pa je predsjednik Crne Gore Filip Vujanović bio prinuđen da za 17. oktobar raspiše nove izbore.

Sada je, čini se, ključno pitanje da li će na tim ponovljenim izborima DPS samostalno nastupiti. Tako nešto priželjkuje većina članova Opštinskog odbora, a takvu odluku početkom avgusta donijelo je i Predsjedništvo te stranke. To bi praktično značilo da je DPS, kao ranije SDP, odlučio da „pusti niz vodu” DUA i gradonačelnika Ulcinja Gzima Hajdinagu, kojem mandat traje još godinu dana.

„Možemo razmišljati o zajedničkom nastupu samo ako mi budemo nosioci liste”, rekao je Monitoru visoki funkcioner DPS-a, napominjući da on preferira samostalni nastup.

Dodao je da je DPS jaka partija i da ima široki koalicioni kapacitet, što uključuje i mogućnost postizborne koalicije sa svim partijama koje žele dobro Ulcinju, pa i FORCU.

U toj albanskoj nacionalnoj partiji (za koju je na posljednjim izborima glasalo oko 150 ulcinjskih pravoslavaca) takođe je sve manje protivljenja sklapanju nekog saveza s DPS-om, s kojim je FORCA odnedavno u koaliciji i u Plavu, kao i sa nekoliko manjih stranaka.

Pred Ulcinjem je svijetla turistička i ekonomska perspektiva kojoj je potrebna nova politička realnost.

Mustafa CANKA
Monitor