Pas mbylljes s? sezonit t? turizmit, atij sezoni t? zhurmsh?m, por shum? arg?tues, qyteza e Ulqinit fillon ritualin e saj t? trash?guar, at? t? p?rgjumjes s? madhe, t? nj? pushimi po t? thuash absolut. E gjithsesi ?sht? i justifikuar nj? pushim i till?, pas nj? pune shum? t? lodh?shme, pse jo dhe fitimprur?se q? shoq?ron p?r 3 muaj v?llez?rit tan? shqiptar?, q? jetojn? me shekuj n? trojet e veta, n? Ulqinin simpatik, n? Ulqinin e artit, kultur?s, mikpritjes e bujaris? shqiptare.

Lind pyetja: Po si i kalojn? ulqinak?t muajt jasht? sezonit dhe çfar? aktiviteti jet?sor artistik zhvillojn? n? k?t? qytez? t? vog?l, q? edhe p?r nga numri i popullsis? nuk i kalon t? 27.000 banor?t. Kjo ?sht? shk?ndia q? ndezi flak?n, p?r t? pasqyruar me realiz?m gjendjen e artit e t? kultur?s sot n? Ulqin, n? fush?n e artit koreografik t? valles popullore si dhe t? folklorit burimore n? p?rgjith?si, ku un? pata fatin t? punoj p?r nj? faz? 15 ditore dhe t? njoh nga af?r intelektual? e dashamir?s t? folklorit, valltar? shum? t? talentuar, t? rinj n? mosh?, por t? pjekur n? profesion. E s’kishte si t? ndodhte ndryshe me Shoqat?n Kulturore-Artistike Ulqini, ku n? kryesin? e k?saj shoqate ka intelektual? t? mir?fillt? dhe shum? artdash?s t? pasionuar pas k?ng?s e valles popullore qytetare, e pse jo edhe t? folklorit burimor shqiptar n? trev?n e Ulqinit, t? k?tij Ulqini sa turistik aq dhe artistik, sa pun?tor aq dhe mikprit?s.

K?nga e vallja popullore qytetare, folklori burimor shqiptar n? trev?n e Ulqinit jan? trash?guar me fanatiz?m gjeneratave nd?r vite nga paraardh?sit e tyre, p?r ta ruajtur dhe demonstruar k?t? fond kulturor me t?r? past?rtin? dhe origjinalitetin e saj. E si t? till? q? kontribuojn? p?r mbajtjen gjall? t? kultur?s n? qytez?n e tyre, e sidomos t? folklorit n? Shoqat?n Kulturore t? Ulqinit, mund t? p?rmend zot?rinjt? e nderuar t? kryesis?: Ministri p?r Integrim i Pakicave n? Mal t? Zi, z. G?zim Hajdinaga, nj? personalitet shtet?ror i kompletuar, i dashur dhe i respektuar nga mbar? pakicat n? Mal t? Zi, me nj? bekgraund kulturor p?r t’u admiruar, shum? i dashuruar pas k?ng?s e valles popullore qytetare si dhe folklorit burimor n? p?rgjith?si; Drejtori p?r Gjuetin? n? Ulqin, z. Meto Zenka, i pakursyer n? çdo moment. P?rveç detyrave shtet?rore, ka ditur t? gjej? koh?n p?r t’i q?ndruar pran? shoqat?s dhe me kontributin e tij, p?r t? ndihmuar n? zgjidhjen e problemeve t? ndryshme, artdash?s dhe shum? k?rkues p?r realizimin e programeve n? koh? e me cil?si t? lart? artistike; ish-pedagogu i fizkultur?s pran? Shkoll?s s? Mesme n? Ulqin, z. Beqir Truma, krijuesi i shoqat?s kulturore-artistike p?r grupin e folklorit, ish-valltar i talentuar dhe koreograf pasionant p?r folklorin, ndon?se me aft?si t? kufizuara sh?ndet?sore jep ndihmes?n e tij n? mbar?vajtjen e grupit; nj? ndihm? jasht?zakonisht t? madhe p?r mbajtjen gjall? t? folklorit jep dhe shum? i talentuari, instrumentisti dhe drejtuesi i muzik?s pran? Shoqat?s Ulqini prej 20 vitesh, z. Jonuz Muharremi, i cili me orkestrin?n e drejtuar nga ai vet? (fizarmonik?, dajre, kitarr? akustike dhe klarinet?) ndihmon dhe drejton pa u lodhur muzikalitetin n? t? tre shoqatat kulturore t? Ulqinit.

Edhe valltar?t e vjet?r jan? nj? hallk? e r?nd?sishme e k?saj kryesie, zot?rinjt? Safet Resulani, Mirso Nikoçeviqi, Samir Mollakraja, G?zim Dasharami, ndihmojn? pa u kursyer, valltar?t e rinj p?r ngritjen e tyre profesionale dhe pse jo edhe artistike, duke u bazuar n? p?rvoj?n e tyre t? fituar nd?r vite si valltar?. P?rg?zime meritojn? edhe valltar?t e talentuar q? aktualisht japin kontributin e tyre n? m?nyr? sistematike e pa u kursyer, t? mrekullueshmit valltar? t? Shoqat?s Kulturore-Artistike Ulqini, ambasador?t e kultur?s shqiptare me banim shekullor n? trojet e veta n? Ulqin, si: Arta Mehmeti, Nita Brisku, Elvira Vuçiq, Viktoria Koftun, Ana Dabroviq, Xhemal Toska, Haxhi Kraja, Valdet Hasanaga, Arben Truma, Ilir Truma, pa dashur t? harroj edhe t? talentuarat Albana e Nejhana dhe t? gjith? t? rinjt? q? i jan? bashkuar grupit t? Shoqat?s Ulqini. Nj? nga vetit? m? cil?sore t? k?tij grupi ?sht? harmonia dhe respekti i nd?rsjellt? t? kan? n? mes tyre, pasioni dhe serioziteti n? prova, gj? e cila ?sht? kuror?zuar me ?mime t? stimujve moral? si n? Sofr?n Dibrane, Gjirokast?r, Tiran? etj., qytete k?to n? Shqip?ri, Kosov? e Maqedoni. S? shpejti me ftes? t? shqiptar?ve t? Ulqinit, me banim t? p?rkohsh?m n? Austri do t? b?het nj? turne nga Shoqata Folklorike Ulqini, ku besoj se me paraqitjen dinjitoze t? k?saj shoqate kulturore-artistike, me muzik?n e k?ng?t m? t? mira si dhe me vallet karakeristike t? trevave t? Malit t? Zi, pa p?rjashtuar dhe larmin? e kostumeve popullore ulqinake, patjet?r do korret sukses n? skenat e shtetit austriak si dhe do t? plot?sohen m? s? miri d?shirat spirituale t? bashk?kombasve shqiptar? t? Malit t? Zi q? jetojn? e punojn? n? Austri e kudo gjetk?. Loja plot gjall?ri dhe freski rinore e grupit t? valleve si dhe dalja n? sken? e k?ng?tar?ve t? mir?njohur ulqinak? dhe mjaft t? afirmuar n? diaspor?n shqiptare si Shaban Gjeka, Shemso Hasanaga, G?zim Salla etj., pa harruar p?r asnj? çast dhe orkestralet popullore me fizarmonik? t? instrumentistit Jonuz Muharremi, them se do meritojn? plot?sisht duartrokitjet dhe ovacionet m? t? p?rzem?rta t? bashkatdhetar?ve t? tyre.

Nj? kujdes i veçant? duhet treguar n? mbledhjen dhe trajtimin me kujdes profesional t? valleve e k?ng?ve folklorike t? reja n? k?rkimin e tyre, por shekullore n? treva t? ndryshme t? Malit t? Zi, ku jetojn? shqiptar?. Kujdes duhet treguar p?r ruajtjen e past?rtis? dhe t? origjinalitetit sidomos n? folklorin burimor, pa abuzivitet e deviacione n? linjat etno-kulturore.

Nj? vend me r?nd?si t? ve?ant? z? impenjimi maksimal i z. Kryeminist?r t? Malit t? Zi, p?r artin dhe kultur?n e t? gjitha trevave ku jetojn? shqiptar? e sidomos p?r qytez?n e Ulqinit turistik, ku i ka kushtuar nj? v?mendje t? madhe p?rfundimit t? kino-teatrit t? Ulqinit n? nj? afat sa m? t? shkurt?r, t? vetmit kult kulturor, p?r t? cilin populli i Ulqinit dhe kultura e k?tij qyteti ka shum? nevoj?. Tashm? edhe ulqinak?t do t? ken? nj? aren? kulturore t? tyren ku do mund t? shpalosin vlerat e ?muara t? artit e kultur?s s? popullit t? vet n? shekuj.

Muzika shum? origjinale e k?ng?ve popullore qytetare t? Ulqinit ?sht? nj? fond i vyer. N? mbrend?sin? e saj jan? ruajtur t? pastra, t? gjalla e origjinale vlerat artistike t? poezis? e t? muzik?s si para 100 vjet?sh, gj? e cila m? pak ?sht? ruajtur n? Shqip?ri, Kosov?, Maqedoni e çam?ri, treva ku prej shekujsh jan? t? banuara nga shqiptar?t. Ky realitet muzikor i b?n m? t? dashura k?ng?t e muzik?n popullore qytetare t? Ulqinit.

Jo t? pakta jan? familje e individ? q? kan? trash?guar t? past?r dhe origjinale k?ng?n popullore qytetare. K?tu mund t? ve?ojm? familjen Muharremi, si trash?gues me fanatiz?m t? k?ng?s origjinale. Zonja Gjylije Muharremi ?sht? nj? thesar i çmuar me vlera t? gjalla artistike. N? fondin e saj muzikor si k?ng?tare ka nj? repertor me t? v?rtet? p?r t’u admiruar. 450 k?ng? s? bashku me muzik?n origjinale jetojn? t? gjalla n? mendjen e z. Gjylije. 450 tekste k?ng?sh t? trash?guara si familje. Mendoj se ?sht? nj? thesar me shum? interes, p?r radiot lokale, shtet?rore apo private n? Mal t? Zi, p?r pasurimin e fondit t? tyre muzikor. Ndon?se 68 vjeçare ajo ?sht? n? faz?n p?rfundimtare t? nj? videoklipi dhe nj? kasete me k?ng? t? vjetra popullore qytetare ulqinake, ku vlen t? p?rmendet inçizimit live si dhe trajtimi me shum? fines? q? zonja Gjylije i ka b?r? z?rit t? saj nd?r vite.

Duke ndjekur n? vazhdim?si ecurin? e foklorit, artit e problematik?s kulturore, si dhe p?rgatitjet serioze q? po b?n Shoqata Kulturore-Artistike Ulqini me rastin e turneut vjenez, e gjej me vend t’u b?j thirrje t? gjith? pasionant?ve t? artit n? p?rgjith?si dhe atyre t? folklorit n? veçanti q? t’i bashk?ngjiten Shoqat?s Ulqini dhe kryesis? t? nderuar t? k?saj shoqate, n? m?nyr? q? t? paraqiteni sa m? dinjitoz?, sa m? t? kompletuar n? aktivitetet e ardh?shme nd?rkomb?tare se vet?m k?shtu mund t? shpalosni vlerat artistike t? k?ng?s e valles popullore qytetare dhe bukurin? e ve?orit? e folklorit tuaj t? trash?guar prej shekujsh.

Koreograf:Saxhid Alibali
Shkod?r-Shqip?ri