Kultura dhe Turizmi (1)
Çështje të veçantë paraqesin monumentet kulturo-historike dhe sa janë menaxhuar vlerat e tyre kulturore, duke marrë parasysh se ato tregojnë në mënyrë transparente të kaluarën e këtij mjedisi. Në këtë aspekt përgjegjësia kryesore bie mbi pushtetin vendor por edhe të republikës, sepse nuk janë angazhuar seriozisht që vlerat ekzistuese t’i prezentohen opinionit të gjerë, e sidomos klientelës turistike. Nëse turistët e shumtë të cilët vizitojnë Ulqinin gjatë verës për Qytetin e Vjetër-Kalanë kanë njohuri elementare, për monumentet e tjera kulturo-historike janë të painformuar pothuaj tërësisht.
Në botën bashkëkohore ku turizmi është veprimtari parësore ekonomike subjektet përkatëse në agjenden vjetore të organizimit kujdes të veçantë i kushtojnë kulturës duke ndarë mjete të konsiderueshme, sepse është pikërisht kultura e cila ofron vlera për klientelen turistike. Andaj në këtë gamë angazhohen individë të specializuar të cilët si fokus të veprimtarisë së tyre kanë menaxhimin e vlerave kulturore të cilat paraqesin ofertë të veçantë të çdo mjedisi turistik. Pikërisht nga një veprimtari e tillë ka lindur edhe termi turizmi kulturor i cili ne dekadat e fundit është bërë sinonim i turizmit bashkëkohor që paraqet atraksion të veçantë për të gjitha mjediset turistike.
1. Vlerat kulturore dhe klientela turistike
Është e njohur se turizmi si veprimtari shoqërore është shumë komplekse dhe kjo çështje është trajtuar nga shumë aspekte nga studiues të profileve të ndryshme. Në këtë aspekt vazhdimisht janë trajtuar ndërlidhjet e turizmit me kulturën, duke theksuar se vlerat kulturore janë një destinacion i veçantë për klientelën turistike.
Dihet se disa mjedise të ndryshme kanë rritur imazhin e tyre turistik në saje të monumentëve kulturore-historike. Nuk ka dilemë se në qytetet e ndryshme në këtë aspekt përparësi kanë qytetet e vjetra, që paraqesin atraksion të veçantë kulturor dhe turistik.
Një dukuri e tillë është e pranishme kudo në botën bashkëkohore, sepse klientelës turistike përveç plazheve, ujit të detit, natyrës i intereson të dëfrehet, duke shijuar edhe motivet antropogjene turistike te mjedisit përkatës. Në këtë aspekt nuk bën përjashtim as qyteti i Ulqinit. Por, pyetja është se sa i afrohen klientelës turistike në mënyrë cilësore vlerat ekzistuese kulturore të këtij mjedisi dhe sa është i angazhuar ne këtë drejtim pushteti vendor dhe subjektet e tjera që merren me turizëm.
2.Menaxhimi i vlerave kulturor
Çështje të veçantë paraqesin monumentet kulturo-historike dhe sa janë menaxhuar vlerat e tyre kulturore, duke marrë parasysh se ato tregojnë në mënyrë transparente të kaluarën e këtij mjedisi. Në këtë aspekt përgjegjësia kryesore bie mbi pushtetin vendor, por edhe republikan, sepse nuk janë angazhuar seriozisht që vlerat ekzistuese ti prezentohen opinionit të gjerë, e sidomos klientelës turistike. Nëse turistët e shumtë që vizitojnë Ulqinin gjatë verës për Qytetin e Vjetër-Kalanë kanë njohuri elementare, për monumentet e tjera kulturo-historike janë të painformuar pothuaj tërësisht. Andaj ne ketë aspekt nevoitet një angazhim konkret kryesisht nga pushteti vendor që duhet të obligojë përfaqësuesit e agjensive të ndryshme turistike që në programet e tyre turistike të jenë edhe Kalaja dhe monumentet e tjera e jo ato të anashkalohen si deri më tash. Nuk mund të arsyetohet qendrimi anashkalues apo idiferent i agjensive turistike ndaj qytetit të Ulqinit në përgjithësi, kur dihet se këtu qëndrojnë kalimthi apo shumë pak duke mos i ofruar klientelës vlerat e mirëfillta kulturore dhe historike të këtij qyteti. Pse veprohet kështu mund vetëm të paragjykojmë, por kemi informata se të njëjtët në qytetet tjera qendrojnë më orë të tëra, e dhënë kjo e mjaftueshme për të kuptuar edhe prapavinë e këtij veprimi.
Autor / Nail Draga
Burimi / Koha Javore