SHBA – miku i sigurt i shqiptarëve
Fakti se SHBA -të jo vetëm që kanë qenë faktori vendimtar në krijimin e shtetit të pavarur të Kosovës, por, e mbështesin Kosovën edhe në fazën pas shpalljes së shtetit – duke bërë lobimin diplomatik për njohjen e pavarësisë së saj, tregon tërë peshen e relacionit që e kanë shqiptarët me SHBA. Pa Amerikë, sot nuk do të kishte as Kosovë të pavarur, por, një shekull më parë, as Shqipëri.

Intervista e Moorit
Javën që shkoi, vëmendje të madhe të opinionin malazez dhe shqiptar ka shkaktuar intervista e ambasadorit amerikan në Mal të Zi, Roderick Moor, dhënë TV të Malit të Zi. Në intervistë janë trajtuar çështjet që kanë të bëjnë me realitetin malazez, por, edhe ato që janë me rëndësi për rajonin e Ballkanit perëndimor.
Në pyetjen e gazetarit lidhur me çështjen e njohjes së pavarësisë së Kosovës nga ana e Podgoricës, ambasadori Moor ka shprehur bindjen se “vendet e rajonit, veçanërisht fqinjët”, do ta njohin Kosovën dhe do të themelojnë “raporte normale me fqiun e ri”. Përveç tjerash, Moor, konfirmoi se SHBA janë të interesuara për stabilitetin e Ballkanit dhe se pavarësia e Kosovës i kontribuon kësaj.

Ku është Mali i Zi?

Ky dhe shumë momente të tjera, e vërtetojnë faktin se kombet e vogla dhe shtetet e vogla, nëse nuk kanë përkrahjen e fuqive të mëdha, janë të humbur në grykën e vulkanit të politikës së raporteve ndërkombëtare. Ditëve të fundit, pavarësinë e Kosovës, e ka njohur Malta, shteti 26 i BE që e bëri këtë. Por, këtë gjë ende nuk e bënë fqinjët, Mali i Zi dhe Maqedonia. Veçanërisht befason Mali i Zi, sepse Maqedonia, me siguri, ka edhe kalkulime të tjera lidhur me luftën diplomatike për emrin zyrtar të shtetit të saj dhe kontestin me Greqinë, si dhe relacionin Serbi – Greqi, ku kjo e dyta, në raporte ballkanike, gjithmonë paraqitet si përkrahëse e Sërbisë.
SHBA – aleati i paluhatshëm i shqiptarëve
Fakti se SHBA -të jo vetëm që kanë qenë faktori vendimtar në krijimin e shtetit të pavarur të Kosovës, por, e mbështesin Kosovën edhe në fazen pas shpalljes së shtetit – duke bërë lobimin diplomatik për njohjen e pavarësisë së saj, tregon tërë peshën e relacionit që e kanë shqiptarët me SHBA. Pa Amerikë, sot nuk do të kishte as Kosovë të pavarur, por, një shekull më parë, as Shqipëri.Në Konferencen e Ambasadorëve në Londër, 1919 – 1920, shtetet fqinje, Greqia dhe Mbretëria SKS, kërkonin që të copëtohej shteti i sapoformuar i Shqipërisë. Nga ana tjetër, delegacioni shqiptar luftonte që shtetit amë t’i bashkohen edhe trojet etnike të mbetura jashtë kufijve të tij. Fuqitë e mëdha europiane nuk ishin të disponuara fare t’i përkrahin kërkesat e shtetit shqiptar. Vetëm SHBA – ja, që posa kishin hyrë në skenen ndërkombëtare më 1917, përkrahi kërkesat e palës shqiptare.Është një fakt tjetër që nuk është aq i njohur. Duke parë se kërkesa për kthimin e trojeve etnike shqiptare nuk fiton përkrahje të Fuqive të Mëdha, delegacioni i Shqipërisë kërkoi më 7 mars 1919, që në krahinat etnike shqiptare që mbetën jashtë kufijve, të vendoseshin trupat e SHBA- së, të cilat do ti administronin këto për disa vjet, e pastaj, vetë populli do të vendoste në referendum për fatin e vet.Këto detaje m’u kujtuan duke e shikuar intervistën e ambasadorit Moor. Sikur edhe atherë, para një shekulli, ashtu edhe tani, një shtet tjetër shqiptar, Republika e Kosovës, e gëzon përkrahjen e mikut më të madh të shqiptarëve, të SHBA – së.
Fan Noli
“Si t’ja paguajmë borxhin Amerikës?” ka pyetur plot emocione, Fan Noli, i cili, mërgoi në SHBA më 1906 dhe u bë i shquar në Lëvizjen Kombëtare, duke folur para ushtarëve amerikanë me origjinë shqiptare në Camp Devens, më 8 shtator 1918. Në këtë fjalim, Noli e tregoi se kohë më parë, për Ditën e Pavarësisë, iu kishte afruar presidentit Wilson, duke e lutur që t’a kthejë kësaj race heroike dhe të pashpresë, bukën e saj – lirinë. Përgjegja e Wilsonit ishte :”Unë do të kem një votë në Kongresin e ardhshëm të Paqës dhe atë do ta përdorë në favor të Shqipërisë”. Ashtu edhe u bë.

xhoanaperkajZyahoo.com
Xhoana M. Perkaj
Burimi / Koha Javore