Sve više Ulcinjana napušta grad i odlazi u inostranstvo
Zbog katastrofalne ekonomske situacije, sve više ulcinjana napušta grad i odlazi u inostranstvo
Iselilo se 6.000 ljudi
Novi hoteli i nova radna mjesta neće stići preko noći, za to je potrebno vrijeme. Sve dok ne budemo imali šta da ponudimo mladima ne možemo očekivati da se iseljavanje zaustavi, kazao je Maksut Hadžibrahimović
Ulcinj je jedini grad na Crnogorskom primorju koji je za nešto više od dvije decenije ostao bez više od četvrtine ukupnog broja stanovnika. Iako zvaničnih podataka o tome nema, mnogi tvrde da je samo iz Ulcinja i okoline od početka devedesetih godina otišlo skoro šest hiljada ljudi. Iselile su se čitave porodice, rjeđe u unutrašnjost Crne Gore, najčešće u inostranstvo, ostavljajući ili prodajući svoja imanja. Poznato je da se zbog nemogućnosti da nađu posao mladi Ulcinjani nakon završenog školovanja ne vraćaju u mjesto gdje su proveli djetinjstvo. Ulcinjani uglavnom emigriraju u druge gradove i države tražeći bolje uslove za sebe i svoje porodice. Profesor geografije na nikšićkom Filozofskom fakultetu, inače Ulcinjanin, Maksut Hadžibrahimović, kaže da je prema njegovim istraživanjima od kraja osamdesetih do danas najjužniju opštinu napustio ogroman broj stanovnika.
– Prema nekim podacima, u dijaspori ima oko pet do šest hiljada Ulcinjana. To je veliki broj, a jedini razlog, po mom mišljenju, leži u tome što je ovo sada definitivno neperspektivna opština. Svake godine se povećava broj mladih ljudi koji završavaju škole i koji ne mogu da nađu posao. Za pripravnički staž se čeka po par godina, a onda još nekoliko za posao, pa se ne treba čuditi što je na svakom popisu od 1991. godine stanovnika sve manje. Šta im preostaje u takvoj situaciji nego da emigriraju u neku zapadnoevropsku zemlju ili preko Atlantika, kao što je slučaj s većinom stanovnika koji su napustili Ulcinj?! Ljudi iz egzistencijalnih razloga jednako odlaze iz svih djelova opštine: iz Krajine, Anamalskog polja, iz grada… Prema statističkim podacima, Ulcinj je 1991. godine imao oko 26.000 stanovnika, a na poslednjem popisu bilo ih je 20.265. To znači da je za relativno kratak period značajno smanjen broj stanovnika – kazao je Hadžibrahimović.
Prvi čovjek opštine Nazif Cungu smatra da uzroke iseljavanja treba tražiti isključivo u sferi ekonomske stagnacije, koja traje od početka devedesetih.
– U proteklih dvadesetak godina zatvoreno je mnogo firmi i ugašeno mnogo radnih mjesta. Nekadašnji nosilac razvoja poljoprivrede, firma „Agro Ulcinj” više ne postoji, HTP Ulcinjska rivijera je sa 1.570 radnih mjesta devedesetih godina spala na svega dvadesetak zaposlenih, propalo je GP Primorje, a bez posla su ostali mnogi radnici nekadašnjeg giganta Solane. Duži period nije bilo ni urbanističkih planova, a samim tim ni novih investicija tako da se sve to odrazilo na ukupni razvoj. Zavladao je opšti pesimizam kod ljudi, a mnogi su otišli trbuhom za kruhom – kazao je Cungu. On smatra da, uprkos teškoj situaciji u kojoj se trenutno nalazi, najjužnija opština ima velikih izleda da se taj negativni trend smanjenja broja stanovnika u skorije vrijeme zaustavi.
– Stvaramo uslove za početak investicija. Do 2014. godine kompletna opština biće pokrivena urbanističkim planovima. Rade se projekti poboljšanja infrastrukture i otvaranja biznis zona. Očekujemo gradnju hotela i otvaranje novih radnih mjesta. Računam da možemo krenuti naprijed i da mladi ljudi imaju perspektivu ako ostanu u ovom gradu – poručuje Cungu.
Hadžibrahimović, međutim, smatra da su mladi ljudi izgubili strpljenje i da će biti vrlo teško motivisati ih da ostanu u gradu.
– Novi hoteli i nova radna mjesta neće stići preko noći. Za to je potrebno vrijeme. Sve dok ne budemo imali šta da im ponudimo ne možemo očekivati da se iseljavanje zaustavi. Velika je šteta i za opštinu i za državu što su ostale bez mladih školovanih kadrova. Oni su sad svuda po svijetu i malo ko će se od njih vratiti – smatra Hadžibrahimović.
Pad počeo devedesetih
Prema popisu stanovništva iz 2011. godine, opština Ulcinj imala je 20.265 stanovnika, raspoređenih u 39 naseljenih mjesta. U urbanom dijelu opštine živi 10.828 stanovnika, dok je ostatak naseljen u ruralnim područjima. Nacionalni sastav stanovništva je sledeći: najviše je Albanaca 14.638 (72,14 odsto), Crnogoraca ima 2.421 (11,93 odsto), Srba je 1.509 (7,43 odsto), Muslimana 681 (3,35 odsto), a Bošnjaka 297 (1,46 odsto). Ostalu populaciju čine Romi i Egipćani, Hrvati, Makedonci. Ukupno je 7.810 punoljetnih stanovnika, a prosječna starost stanovništva iznosi 35,1 godina (34,4 kod muškaraca i 35,8 kod žena). Na teritoriji opštine ima 2.916 domaćinstava, a prosječan broj članova po domaćinstvu je 3,71. Od 1948. godine, kada je urađen prvi posleratni popis, Ulcinj je bilježio trend rasta stanovništva sve do 1991. godine.
Dati šansu mladima
Bećir Zati, turistički radnik: – Mladi školovani ljudi nemaju perspektivu kakvu je imala moja genaracija. Ekonomska kriza je nepovoljno uticala na mlade kadrove. Ja sam, ipak, optimista kad je riječ o budućnosti, jer smatram da tek treba da uslijedi bolji period koji će mladi iskoristiti.
Rajko Bogojević, penzioner: – Situacija nije idealna ali smatram da se boljom organizacijom u svim strukturama mogu otvoriti nova radna mjesta koja će zauzeti mladi kadrovi. Očekujem da će se situacija znatno popraviti, jer su nam neophodne mlade snage.
Fuad Becić, agent prodaje: Opitimista sam kada je u pitanju perspektiva mladih ljudi u gradu. Smatram da će svi mladi ljudi u budućnosti imati šansu da se iskažu, a da li će u tome uspjeti zavisi isključivo od njihovih organizacionih sposobnosti.
